Over de commando’s die een blindengeleidehond kent, zodat hij zijn baas kan helpen
Wat kan een blindengeleidehond nu eigenlijk? Veel mensen denken dat de hond de weg weet en zijn blinde of slechtziende baas keurig naar de bakker of de slager brengt. Als dit veel gelopen routes zijn, bestaat inderdaad de kans dat de hond deze plaatsen zelf kan vinden. Sommige mensen leren hun geleidehond dan ook het commando “naar huis” aan. Toch is dit niet de manier waarop zowel de blinde als de geleidehond hebben geleerd samen te werken. De baas weet de weg en stuurt zijn hond aan via commando’s. De geleidehond kan bepaalde zaken vinden en aanwijzen door er tegenop te springen of deze aan te geven door er met de neus tegenaan te komen. Sommige zaken zoals stoepranden en zijstraten geeft de hond uit zichzelf aan omdat hem dit geleerd is. Zijn baas krijgt op deze manier een aantal orientatie punten aangereikt. Als het echter gevaarlijk is een bepaald commando op te volgen, leert de blindengeleidehond dit zelfs te weigeren.
Hieronder volgt een lijst met commando’s zoals een blindengeleidehond deze bij een van de Nederlandse geleidehondenscholen leert anno 2007.
Basis-appel
- Volg
Aan de linkerkant volgen met de kop ter hoogte van de linkerknie. - Zit
Aan de linkerkant gaan zitten met de kop naar voren of naar de baas, ook wel geleider genaamd. - Af
Aan de linkerkant gaan liggen met de kop naar voren of naar de geleider. - Sta
Aan de linkerkant blijven staan met de kop naar voren of naar de geleider. - Naast
Aan de linkerkant naast de baas gaan staan. - Af en blijf
Gaan liggen en daar blijven liggen, ook als de baas wegloopt. - Zit en wacht
Gaan zitten en wachten op een nieuw commando. - Hier
Onvoorwaardelijk naar de baas toekomen en contact maken (melden). - Plaats
Het opzoeken van een bekende plaats /of mand en daar blijven liggen. - Apport
Het ophalen van een weggegooid of gevallen voorwerp en dit naar de geleider toebrengen. - Los
Het loslaten van een voorwerp. - Hoog
De hond springt op de borsteltafel of b.v. achterin een auto. - Laag
De hond springt van een borsteltafel of b.v uit een auto. - Plassen
Opdracht om zich te ontlasten op de aangegeven plaats. - Vrij
Vrij om de eigen gang te gaan. Wel attent blijven op een eventueel nieuw commando. - drinken
Drinken. - Schudden
Uitschudden.
Commando’s gebruikt tijdens het geleidewerk
- Vooraan
De geleidehond in tuig gaat lopen. - Keert
De hond maakt een rechtsomkeert van 180 graden. - Mooi vooraan
Rechtdoor blijven lopen. - Zoek vooraan
Zoek de doorgaande weg. - Rechts
De hond slaat direct rechtsaf. - Links
De hond slaat direct linksaf. - Hou rechts
Rechts aanhouden. - Hou links
Links aanhouden. - Sta
Meteen stoppen en Stil blijven staan. - Snel vooraan
Snel gaan lopen. - Normaal
Het gewone tempo weer oppakken. - Langzaam
Langzaam gaan lopen. - Over
De hond gaat oversteken wanneerhet veilig is. De baas houdt echter de verantwoordelijkheid voor het moment van oversteken. Geen enkele geleidehond is verkeersveilig. - Terug plaats
De hond brengt zijn baas terug naar een eerder ingenomen plaats, zoals bijvoorbeeld een theaterzaal na de pauze. - Instappen
Instappen in een bus, trein of tram. - Uitstappen
Uitstappen uit bus, trein of tram.
Zoek commando’s
- Zoek het rechts
De hond slaat bij de eerste gelegenheid rechtsaf. - Zoek het links
De hond slaat bij de eerste gelegenheid linksaf. - Zoek de trap
De trap zoeken die het dichtst in de buurt is en met de voorpoten op de eerste tree gaan staan aan de rechterkant van de trap. - Zoek trap hoog
De trap omhoog zoeken en met de voorpoten op de eerste tree gaan staan aan de rechterkant van de trap. - Zoek trap laag
De trap omlaag zoeken en met de voorpoten op de eerste tree gaan staan aan de rechterkant van de trap. - Zoek Leuning
De leuning aan de rechterkant van de trap zoeken en er tegenop springen. - Zoek lift
Het zoeken van een lift en voor de deur gaan staan. - Zoek deur
De deur zoeken die het dichtst in de buurt is en er voor gaan staan. - Zoek deur links
De meest linkse deur zoeken en er voor gaan staan. - Zoek deur rechts
De meest rechtse deur zoeken en er voor gaan staan. - Zoek zebra
De aangegeven oversteekplaats opzoeken. - Zoek stoep
De stoep zoeken die het dichtst in de buurt is en er met de voorpoten op gaan staan. - Zoek stoep links
De meest linkse stoep zoeken en er met de voorpoten op gaan staan. - Zoek stoep rechts
De meest rechtse stoep zoeken en er met de voorpoten op gaan staan. - Zoek bus
Het zoeken van een bus. - Zoek trein
Het zoeken van een trein, tram of metro. - Zoek post
De brievenbus zoeken en er tegenop springen of deze aanwijzen met de neus. - Zoek telefoon
Een telefooncel opzoeken en tegen de deur opspringen. - Zoek bank
De bank zoeken die het dichtst in de buurt is en er met de voorpoten op gaan staan. Ook het zoeken van een vrije (zit)plaats. - Zoek paal
De bekende paal gaan zoeken en er tegenop springen of hem aanwijzen met de neus. Hierna rechts van de paal gaan staan. - Zoek balie
Het loket of een toonbank zoeken en er tegenop springen of deze met de neus aanwijzen. - Zoek rij
Achterin de rij aansluiten. - Zoek uitgang
De geleidehond zoekt vanuit een gebouw de uitgang. - Zoek pin
de hond zoekt de dichtstbijzijnde pinautomaat en springt er tegenop of wijst deze aan met de neus.
Zoek taxi
Het zoeken naar een auto of taxi.
Speciale commando’s voor de blindengeleidehond naast de rolstoel
De blindengeleidehond naast de rolstoel leert bij deze school standaard de volgende commando’s:
- De helling vooraan
De hond zoekt de afrit of hellingbaan die het dichtst in de buurt is om er met de voorpoten op te gaan staan. - De helling links
De meest linkse afrit of hellingbaan zoeken en er met de voorpoten op gaan staan. - De helling rechts
De meest rechtse afrit of hellingbaan zoeken en er met de voorpoten op gaan staan.
Één reactie op “Welke commando's kent een blindengeleidehond”
Wat leuk zo’n commandolijstje! De meeste zaken stonden hier ook al op Olly’s lijstje (afgestudeerd in 2005). Alleen pin, telefoon, rij, zoek taxi, hoog/laag zijn hier niet geleerd. Pin en telefoon heb je hier niet, en ja, geld afhalen gaat toch niet alleen dus moet je naar de bank. Een rij zoeken kan Olly niet maar als ik een “counter” vraag, dan gaat ze automatisch staan daar waar het minste volk staat of waar ze iemand ziet zitten achter het loket. En ergens in- of uitspringen, hoog of laag springen en door / in gaan is hier zowel als huishond als geleidehond het commando: “in”.
Een trap omlaag wordt bij onze school niet aangegeven door de eerste 2 treden omlaag te gaan en te wachten op de baas. Olly gaat pal voor me staan met haar neus richting rechterleuning die ze aantikt. Ze wacht tot ik de leuning vast heb en dan het commando geef om verder te gaan (go on).
“Af en blijf” en “zit en wacht” zeggen wij niet echt, af (down) is af blijven en zit (sit) is ook blijven zitten totdat een volgend commando gegeven wordt.
Lift (lift) en schudden (shake) waren hier niet standaard aangeleerd maar waren één van de eerste commando’s die Olly kende :).
Wij hebben voorts nog een paar extra standaard commando’s:
* Touch
hand aanraken
* Settle
Ergens in een ruimte blijven (ook al staan deuren open) maar de hond mag zich dus wel verplaatsen alleen niet uit de ruimte gaan.
* Find the pole
Zoek rateltikker (dus niet een gewone paal).
* Find the tile
Zoek ribbel/rubbertegel.
Volgens mij zijn er nog wel extra commando’s maar die ken ik ff niet vanbuiten :).